Skip to content

Nieodpłatne Porady Prawne

Zgodnie z umową nr KA-ZD/394/2022 z dnia 29.12.2022 r. Powiat Puławski powierza prowadzenia punktu nieodpłatnej pomocy prawnej – na zasadach określonych w ustawie z dnia 5 sierpnia 2015r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej od poniedziałku do piątku od godz. 8.00 -12.00- usytuowanego w lokalu biurowym:

  • w poniedziałek – Baranów, ul. Rynek 14,
  • we wtorek – Nałęczów, ul. Głębocznica 23a,
  • w środę – Janowiec, ul. Radomska 2,
  • w czwartek – Kurów, ul. I Armii Wojska Polskiego 1,
  • w piątek – Końskowola, ul. Lubelska 93.

Termin wizyty ustalany jest pod numerem telefonu 609 009 469Celem zadania jest zwiększenie w okresie 01.01.2023 r. – 31.12.2023 r. dostępu do bezpłatnego profesjonalnego poradnictwa prawnego dla osób, które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, zamieszkujących na terenie Powiatu, jak również: zwiększenie świadomości prawnej społeczeństwa, dotyczące w szczególności upowszechniania wiedzy o:

  1. możliwościach dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej;
  2. prawach i obowiązkach obywatelskich;
  3. działalności krajowych i międzynarodowych organów ochrony prawnej;
  4. mediacji oraz sposobach pozasądowego rozwiązywania sporów;
  5. możliwościach udziału obywateli w konsultacjach publicznych oraz w procesie stanowienia prawa.
  6. prawach konsumenta (w szczególności uświadomienia seniorów o możliwych oszustwach dokonywanych na ich szkodę, co stanowi w ostatnich latach duży problem oraz uświadomienie konsumentom ich praw przy składaniu reklamacji towaru lub usługi).

Celami szczegółowymi zadania jest:

  • Stworzenie punktu nieodpłatnej pomocy prawnej, w tym samym zapewnienie dostępu do pomocy prawnej osobom, które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.
  • Podniesienie świadomości prawnej wśród osób, których nie stać na odpłatną pomoc prawną, a uprawionych ze względu na sytuację materialną do uzyskania porady prawnej na mocy ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej.
  • Propagowanie idei poradnictwa obywatelskiego i zwiększenie współpracy NGO z samorządem terytorialnym.
  • Wspieranie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i marginalizacją.
  • Podejmowanie działań mających na celu szerzenie świadomości prawnej i edukacji prawnej obywateli (poprzez m.in. organizację wykładów dla młodzieży szkolnej w ramach których poruszane będą tematy dot. edukacji prawnej, edukowanie seniorów narażonych na działalność grup oszustów, a także przeprowadzenie kampanii społecznych mających na celu edukację społeczeństwa).

Zadanie jest współfinansowane ze środków otrzymanych od Powiatu Puławskiego.

Nieodpłatna pomoc prawna obejmować będzie:

  1. poinformowanie osoby fizycznej, zwanej dalej „osobą uprawnioną”, o obowiązującym stanie prawnym oraz przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowo-administracyjnym lub
  2. wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego, lub<
  3. sporządzenie projektu pisma w sprawach, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowo-administracyjnym, lub
  4. nieodpłatną mediację, lub
  5. sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.

Lubelski Ośrodek Samopomocy w ramach edukacji prawnej:

  1. przeprowadzi 2 wykłady dla młodzieży szkolnej o tematyce prawnej);
  2. opracuje raz na kwartał 2 artykułów o tematyce prawnej;
  3. zorganizuje 2 spotkania z seniorami/kołami gospodyń wiejskich w ramach których będą oni informowani w jaki sposób uchronić się przed działalnością grup przestępczych (tzw. wyłudzenia „na wnuczka”; udział w pokazach w których oferowane są przedmioty codziennego użytku o zawyżonych cenach itp.).;
  4. sporządzi „biuletyn informacji prawnej” raz na kwartał;
  5. przeprowadzi 2 warsztaty o tematyce prawa konsumenckiego dla młodzieży szkolnej
  6. zamieści 2 ogłoszenia w ciągu roku w tygodniku lokalnym „Wspólnota Puławska” w celu promowania Punktu;
  7. przeprowadzenie kampanii społecznej o tematyce: „Seniorze – nie daj się oszukać!” – kampania społeczna mająca na celu szerzenie świadomości prawnej wśród seniorów, którzy są szczególnie narażeni na próby wyłudzenia środków pieniężnych (m.in. wyłudzenia metodą na wnuczka, udział w pokazach sprzętów medycznych na których podpisywane są dla nich niekorzystne umowy).

Lubelski Ośrodek Samopomocy prowadzi usługę dla mieszkańców powiatu puławskiego „porady prawnika przez telefon”. Przedmiotowa usługa jest dostępna dla mieszkańców powiatu puławskiego, którzy nie mogą skorzystać z punktu porad prawnych w godzinach funkcjonowania punktu tj. 08:00-12:00. Usługa „porady prawnika przez telefon” będzie dostępna w godz. 16:00 – 20:00 w dni powszednie od poniedziałku do piątku. Osoby, które będą chciały skorzystać z tej usługi otrzymają informację z bezpośrednim nr telefonu do prawnika.

Biuletyn informacji prawnej

  1. Czy pośrednik w sprawie sprzedaży nieruchomości musi posiadać odpowiednią licencję?

W świetle obowiązującego stanu prawnego biuro nieruchomości może zostać założone przez każdego. Ustawodawca nie wymaga w tym zakresie posiadania jakiejkolwiek licencji, pozwolenia lub koncesji. Pośrednicy w obrocie nieruchomościami nie muszą posiadać licencji do wykonywania zawodu pośrednika. Muszą natomiast prowadzić działalność gospodarczą (mieć firmę) i ubezpieczyć się od odpowiedzialności cywilnej. Przepisy nie określają jednak sankcji za brak ubezpieczenia pośrednika. Na rynku nieruchomości można więc spotkać pośredników, którzy nie posiadają ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

  1. Czy na rodziców można nałożyć mandat za niezaszczepienie dziecka?

Rodzice, którzy uchylają się od obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci mają otrzymywać mandaty. Takie zmiany planuje Ministerstwo Zdrowia. Wstępnie takie postępowania mandatowe zastąpiłyby obecne kilkuetapowe postępowanie egzekucyjne na różnych szczeblach administracji rządowej. Przygotowywane są także zmiany, które mają uszczelnić system i wprowadzą elektroniczną kartę szczepień. Obecnie w porządku prawnym, występuje obowiązek szczepień ale nie ma zapisanych wprost sankcji za unikanie szczepień. Aktualnie w naszym kraju szczepienia objęte Narodowym Programem Szczepień Ochronnych są obowiązkowe. Ich wymóg określa ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (art. 5 pkt 1 lit. b oraz art. 17). Przedmiotowa ustawa nie przewiduje wprost sankcjonowania za odmowę szczepienia.

Należy jednak podkreślić, iż na osoby, które uchylają się od szczepień może zostać nałożona kara pieniężna. Odbywa się to w ramach procedury administracyjnej, na podstawie art. 26 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Postępowanie wszczyna i nadzoruje powiatowy państwowy inspektor sanitarny. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nie nakładają kar pieniężnych na rodziców czy opiekunów, którzy odmawiają wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci. Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni jako wierzyciele obowiązku, występują do wojewody z wnioskami o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Wojewoda na podstawie art. 119 i następnych z ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nakłada na zobowiązanych do zaszczepienia dzieci grzywnę. Wysokość grzywny określa art. 121 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Jej wysokość nie może przekroczyć 10 tys. zł jednorazowo lub 50 tys. zł, gdy nakładana jest wielokrotnie. Grzywnę może na rodziców odmawiających szczepienia nałożyć także wojewoda i także może zrobić to wielokrotnie.

  1. Czy rzecz wygraną na loterii można od razu sprzedać i nie płacić podatku?

Należy wskazać, iż odpłatne zbycie rzeczy przed upływem pół roku od nabycia generuje źródło przychodu. Sytuacja , gdy dana osoba wygrywa wartościową rzecz na loterii nie jest zbyt powszechna ale gdy już się komuś przydarzy , może być dość skomplikowana w przypadku, gdy taką rzecz ktoś będzie chciał szybko sprzedać.

Należy zaznaczyć, iż Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej wyraźnie potwierdził niedawno w interpretacji, że nagrodę taką można sprzedać bez podatku nawet przed upływem pół roku. Ważne jest jednak, by cena sprzedaży tej rzeczy była niższa od wartości nagrody z dnia nabycia, czyli wygrania w konkursie.

Należy jednak pamiętać, iż oprócz sytuacji opisanej powyżej sprzedaż rzeczy poza działalnością gospodarczą i dokonana przed upływem pół roku od dnia ich nabycia stanowi źródło przychodu z tytułu odpłatnego zbycia rzeczy ruchomych.

  1. Możliwość odbierania dziecka z przedszkola/szkoły przez rodziców w sytuacji gdy rodzice są po rozwodzie.

Generalnie każde z rodziców ma prawo do odbioru dziecka z przedszkola/szkoły , a także mieć wgląd w jego oceny. Nie ma znaczenia, czy jedno z rodziców poinformowało szkołę lub przedszkole, by tego nie robiła, chyba że jako podstawę wskazało orzeczenie sądu ograniczające władzę rodzicielską. W sytuacji istnienia takiego orzeczenia, odpowiedni dokument należy dostarczyć do odpowiedniej placówki oświatowej, do której uczęszcza dziecko.

W sytuacji, gdy rodzice dziecka ( przedszkolaka lub ucznia) są po rozwodzie i dodatkowo istnieje między nimi znaczny konflikt, często jest to spore wyzwanie dla szkoły lub przedszkola dziecka. Dochodzi bowiem czasami do sytuacji, gdy jedno z rodziców zastrzega, iż drugie z rodziców nie może odbierać dziecka lub żąda robienia notatek z wizyt drugiego z rodziców lub kwestionuje zasadność uczęszczania dziecka do danej placówki. W sytuacji, gdy sąd z jakiegoś powodu zdecydował o ograniczeniu władzy jednego z rodziców, istotna z punktu widzenia szkoły/przedszkola będzie treść tego orzeczenia – ponieważ będą w nim sprecyzowane decyzje, w których podejmowaniu uczestniczy ten rodzic, np. będzie wskazane, czy współdecyduje o wyborze szkoły/przedszkola.

Natomiast w sytuacji gdy władzę rodzicielską zachowali oboje rodzice, to co do zasady o istotnych sprawach dziecka rozstrzygają wspólnie , stanowi o tym przepis art. 97 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Za istotne sprawy uznaje się m.in.: sprawy związane z miejscem pobytu dziecka, zmianę obywatelstwa przez dziecko, wyjazd za granicę, wydanie paszportu, zmianę szkoły, kierunek i zakres wykształcenia, wybór zawodu i sposobów leczenia.

Zdarza się czasami, iż rodzic składa w przedszkolu/ szkole pisemne oświadczenie, w którym zaznacza, że bez jego zgody drugie z rodziców nie może przenieść dziecka do innej placówki. Mając taką informację, szkoła powinna odmówić przeniesienia dziecka, gdy wystąpi o to tylko jedno z rodziców. Również oboje rodzice powinni decydować o tym, czy dziecko uczęszcza na religię czy etykę.

r.pr. Magdalena Piech

 

PRAWA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W PODRÓZY

Artykuł

W sytuacji podróży lotniczej osoba niepełnosprawna lub o ograniczonej sprawności ruchowej ma prawo do zgłoszenia potrzeby pomocy w takiej podróży nie później niż 48 godzin przed lotem, poprzez formularz lub telefon. Istotne jest , iż samo wysłanie takiego zgłoszenia najczęściej nie daje gwarancji przewozu, należy otrzymać potwierdzenie. 

Warto wskazać, iż przewoźnik lotniczy może odmówić przyjęcia rezerwacji lub zabrania na pokład osoby niepełnosprawnej lub osoby o ograniczonej sprawności ruchowej jeżeli ma to na celu spełnienie mających zastosowanie wymogów bezpieczeństwa lub w sytuacji gdy rozmiar samolotu lub jego drzwi czynią fizycznie niemożliwym wprowadzenie na pokład lub przewóz.  Jeżeli tak się stanie, to osoba z niepełnosprawnością lub osoba o ograniczonej sprawności ruchowej, której odmówiono wstępu na pokład ze względu na jej niepełnosprawność lub ograniczoną sprawność ruchową, a także osoba jej towarzysząca mają prawo do zwrotu kosztów lub zmiany planu podróży.

Pasażer niepełnosprawny lub z ograniczoną sprawnością ruchową może liczyć na pomoc w przenoszeniu bagażu, przy wejściu do samolotu i wyjściu z niego, na pokładzie oraz na lotniskach przed odlotem i po przylocie , przy obsłudze naziemnej, jeżeli podróżujesz z psem przewodnikiem, personel pokładowy – pomoże znaleźć miejsce i umieścić bagaż podręczny w luku, co ważne personel pokładowy nie może podnosić ani przenosić pasażerów, nie pomaga pasażerom podczas posiłku, przyjmowania leków czy wizyty w toalecie.

Po przybyciu do terminalu, należy zgłosić się do wyznaczonego punktu pomocy albo stanowiska odprawy. Linie lotnicze określą, na ile przed odlotem podróżujący powinni zgłosić się do odprawy. 

Dla osób, którym towarzyszy pies przewodnik, warto przypomnieć, iż przewóz psów przewodników jest dozwolony w kabinie samolotu – nieodpłatnie. Jednak potrzebę podróży z psem przewodnikiem należy zgłosić najpóźniej 48 godzin przed odlotem. Podróż z psem przewodnikiem odbywa się bez dodatkowych kosztów. Pasażer ma obowiązek posiadać dokumenty potwierdzające m.in. wyszkolenie psa oraz inne wymagane zaświadczenia wymagane np. przez kraj docelowy. Psy przewodnicy o większych rozmiarach mogą podróżować, siedząc na podłodze, podczas gdy mniejsze mogą – na kolanach swoich właścicieli. Należy jednak zaznaczyć, iż poszczególne linie lotnicze mogą ograniczyć liczbę psów przewodników w jednym rejsie. 

Jeżeli osoba niepełnosprawna podróżuje z opiekunem, to pracownicy linii lotniczych powinni ułatwić opiekunowi udzielenie pomocy. Oprócz tego, w samolocie pracownicy linii lotniczych powinni w miarę możliwości zadbać o to, by opiekun siedział na miejscu obok osoby z nim podróżującej. 

Poniżej wskazane są przepisy prawne regulujące podróż samolotem osób z niepełnosprawnościami:

  • Rozporządzenie (WE) nr 1107/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie praw osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej podróżujących drogą lotniczą.
  • W Polsce krajowym organem odpowiedzialnym za egzekwowanie przepisów jest Urząd Lotnictwa Cywilnego.

W sytuacji podróży kolejowej osoby z niepełnosprawnościami lub o ograniczonej sprawności ruchowej również mogą zgłosić chęć skorzystania z asysty. W tym celu pasażer musi powiadomić przewoźnika kolejowego najpóźniej 24 godziny przed podrożą. W przypadku podróży z przesiadką wystarczy powiadomić jednego przewoźnika (zgłaszając przesiadkę).  Pasażer taki może liczyć na pomoc przy wsiadaniu i wysiadaniu oraz przesiadaniu się do kolejnego pociągu (na który masz bilet),pomoc w pociągu (również w dostępie do oferowanych w nim usług) oraz na stacji, przed podróżą i po podróży. Tutaj, podobnie jak w czasie podróży lotniczej, pasażerom z niepełnosprawnością może towarzyszyć pies asystujący zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa krajowego. Pasażer powinien posiadać odpowiednie certyfikaty potwierdzające status „psa przewodnika” oraz aktualne świadectwo szczepień. Szczegółową listę wymagań, należy sprawdzić na stronie przewoźnika. Natomiast osoby asystujące zgodnie z przepisami polskimi mogą podróżować według specjalnej taryfy. Przewoźnik nie może wymagać, aby osobie z niepełnosprawnością towarzyszyła inna osoba, jest to jednak dopuszczalne w szczególnych sytuacjach. Osoba ta powinna wówczas podróżować nieodpłatnie. 

Poniżej wskazane są przepisy prawne regulujące podróż koleją osób z niepełnosprawnościami:

  • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/782 z dnia 29 kwietnia 2021 r. dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym
  • W Polsce krajowym organem odpowiedzialnym za egzekwowanie przepisów jest Urząd Transportu Kolejowego.

W sprawach podróży osób z niepełnosprawnością lub o ograniczonej sprawności ruchowej autokarem osoby te również mogą zgłosić chęć skorzystania z asysty. Aby uzyskać taką formę pomocy , należy skontaktować się z przewoźnikiem autobusowym, punktem sprzedaży biletów lub organizatorem podróży co najmniej 36 godzin przed zaplanowaną podróżą.

Przewoźnik z zasady nie może odmówić przewozu osobie z niepełnosprawnością, jednak istnieje wyjątek – w przypadku, gdy konstrukcja pojazdu lub infrastruktura, w tym przystanki autobusowe i terminale, fizycznie uniemożliwiają wejście na pokład pojazdu, jego opuszczenie lub przewóz osoby z niepełnosprawnością w sposób bezpieczny. W powyższej sytuacji przewoźnik ma obowiązek zwrócić koszt biletu lub zorganizować powrót na swój koszt. 

Podczas podróży autokarem tacy pasażerowie mogą liczyć na prawo do bezpłatnej pomocy podczas dłuższej podróży, czyli takiej, której zaplanowana długość trasy wynosi co najmniej 250 km. Pomoc w wyznaczonych terminalach oraz przy wsiadaniu i wysiadaniu z autobusu lub autokaru. Przewoźnik lub kierownik terminalu mogą poprosić o stawienie się w wyznaczonym punkcie maksymalnie godzinę przed zaplanowanym odjazdem, aby zagwarantować odpowiednią pomoc.

Tutaj, także pasażerom z niepełnosprawnością może towarzyszyć pies asystujący zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa krajowego. Oczywiście psy takie muszą mieć założoną uprząż, a ich właściciele posiadać świadectwo szczepienia czworonoga oraz certyfikat potwierdzający status zwierzęcia. Ważne jest to, że pies przewodnik nie musi być w kagańcu ani prowadzony na smyczy. Przewoźnik musi pozwolić osobie asystującej podróżować nieodpłatnie – jeżeli rozwiązuje to problemy bezpieczeństwa, które w przeciwnym wypadku uniemożliwiłyby podróżnemu z niepełnosprawnością skorzystanie z transportu.

Powyższe regulują przepisy:

  • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczące praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2006/2004.
  • W Polsce krajowym organem odpowiedzialnym za egzekwowanie przepisów jest Główny Inspektorat Transportu Drogowego.

r.pr. Magdalena Piech

Darowizna, cofnięcie darowizny

Ulotka informacyjna – kliknij, aby powiększyć

DZIEDZICZENIE SPADKU PRZEZ MAŁOLETNICH – NOWELIZACJA PRZEPISÓW

Artykuł

Jeszcze w tym roku nastąpi bardzo istotna i znacznie ułatwiająca wielu osobom, w sytuacji dziedziczenia, z miana w przepisach prawnych. W dniu 14 sierpnia 2023 roku w Dzienniku Ustaw została ogłoszona ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 1615). Ustawa wejdzie w życie z dniem 15 listopada 2023 roku. Zmianami objęte są m.in. właśnie przepisy regulujące dziedziczenie spadku przez małoletnich, a także dotyczące kompetencji sądu spadku. 

Aktualnie sprawowanie z należytą starannością zarządu majątkiem dziecka jest jednym z podstawowych obowiązków każdego rodzica.  Powszechne działania związane z zarządem majątkiem dziecka rodzice mogą podejmować samodzielnie. Natomiast sytuacja się komplikuje, gdy mamy do czynienia z czynnością przekraczają zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. W takiej sytuacji niezbędne jest uzyskanie (co do zasady) zgody sądu opiekuńczego ( czyli postanowienia wydanego przez sąd rejonowy).Właśnie taką czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu jest składanie w imieniu dziecka oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. 

Do chwili obecnej, zarówno w przypadku przyjęcia spadku, jak i jego odrzucenia, rodzice dziecka małoletniego musieli uzyskać uprzednio zgodę sądu opiekuńczego, a dopiero następnie składać (w imieniu dziecka) stosowne oświadczenie przed notariuszem lub w sądzie. 

Na szczęście jeszcze w tym roku nastąpi zmiana, która z pewnością ułatwi wielu rodzicom postępowanie w powyżej opisanej sytuacji. Zgodnie z nowym przepisem art. 101 § 4 k.r.o. jeżeli dziecko jest powołane do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica, to czynność polegająca na odrzuceniu spadku w imieniu dziecka przez rodzica, któremu w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, gdy jest dokonywana za zgodą drugiego z rodziców, któremu również w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, albo gdy jest dokonywana wspólnie, nie wymaga zezwolenia sądu opiekuńczego albo, w przypadkach wskazanych w art. 6401 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, sądu spadku – jeżeli spadek odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka. W braku porozumienia rodziców stosuje się przepis § 3. 

W kwestii odrzucenie spadku, to czynność ta następuje zazwyczaj wówczas, gdy spadkobiercy wiedzą lub podejrzewają, że masa spadkowa składa się przede wszystkim z długów lub że wartość długów przewyższa wartość aktywów. W miejsce osoby odrzucającej spadek może dziedziczyć jego zstępny, w szczególności jeśli dziedziczenie odbywa się na zasadzie ustawy. Ustawodawca założył więc, że odrzucenie spadku w imieniu małoletniego w miejsce rodzica jest poprzedzone analizą stanu spadku. Z tego powodu odrzucenie spadku w imieniu dziecka nie musi być poddawane ocenie sądu, bowiem nie godzi w jego dobro i interes. 

Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż w każdej innej sytuacji, aniżeli wskazana w powołanym powyżej przepisie, nadal konieczne będzie uzyskanie zgody sądu. 

Aktualnie wydanie zezwolenia na czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka należało zawsze do właściwości sądu opiekuńczego. Na skutek wprowadzonych zmian, zgodnie z art. 640 1 § 1 k.p.c., zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka lub osoby pozostającej pod opieką w postaci prostego przyjęcia lub odrzucenia spadku, w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, wydaje sąd spadku. Natomiast zgodnie z § 2 tegoż przepisu, z chwilą wszczęcia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności, o której mowa w § 1, złożony do sądu opiekuńczego, przekazuje się do dalszego rozpoznania sądowi spadku.

Warto także zaznaczyć, iż zgodnie z przepisami przejściowymi, do spadków otwartych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej stosuje się przepis art. 101 § 4 k.r.o., jeżeli termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku nie upłynął przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Oznacza to, że w przypadku spadków otwartych przed 15 listopada 2023 roku, co do których nie upłynął termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przed dniem 15 listopada 2023 roku, zastosowanie znajdą przepisy w nowym brzmieniu. 

Powyższa zmiana znacznie ułatwi wielu rodzicom postępowanie w sytuacja zagrożenia dziedziczenia długów przez dziecko, gdyż do tej pory w sytuacji, gdy rodzic chciał odrzucić spadek obciążony długami w imieniu dziecka, musiał przejść czasochłonną procedurę sądową. Nowe prawo spadkowe to zmienia.

Przyszłe regulacje nadadzą też dodatkowe uprawnienia sądowi spadku w zakresie wydawania zgody na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, uproszczą procedurę odrzucenia spadku w imieniu dziecka, zmodyfikują obowiązek informowania przez sąd o odrzuceniu spadku oraz o toczącym się postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku,

Jest to także bardzo istotne ułatwienie np. w zakresie postępowań dotyczących ustalenia masy spadkowej, ponieważ wszystkim będzie zajmował się jeden sąd. Nowelizacja przewiduje także odpowiedzialność karną za poświadczenie nieprawdy w zakresie okoliczności uprawniających rodzica do odrzucenia spadku w imieniu dziecka bez zgody sądu.

r.pr. Magdalena Piech

Alimenty

Ulotka informacyjna – kliknij, aby powiększyć

Biuletyn informacji prawnej

  1. Komu przysługuje zasiłek stały?

Na wstępie warto przypomnieć, iż zasiłek stały jest jednym ze świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Świadczenie to przysługuje :

  • pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;

  • pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Sposób obliczania tego świadczenia został określony w ustawie o pomocy społecznej. W przypadku osoby samotnie gospodarującej jest to różnica między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być niższa niż  719 zł miesięcznie. W przypadku osoby w rodzinie jest to zaś różnica między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 719 zł miesięcznie.  W tym miejscu warto przypomnieć, iż aktualnie kryterium dochodowe wynosi: dla osoby samotnie gospodarującej –776 zł, a dla osoby w rodzinie – 600 zł.

W sytuacji zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania lub zasiłku dla opiekuna, zasiłek stały nie przysługuje.

Przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych jest zadaniem gminy. Aby uzyskać wsparcie, najlepiej zgłosić się do ośrodka pomocy społecznej.

  1. Zauważyłem , że mój sąsiad trzyma psa na łańcuchu, czy jest to legalne?

Zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zwierząt, która w Polsce jest podstawowym dokumentem regulującym prawa zwierząt, psa, czy też inne domowe zwierzę, można trzymać na uwięzi nie dłużej niż 12 godzin na dobę. Oznacza to, że pies może być trzymany maksymalnie 12 godzin na dobę na łańcuchu-uwięzi.

Przepis art.9 ustawy o ochronie zwierząt wskazuje nam, iż ten kto utrzymuje zwierzę domowe, ma obowiązek zapewnić mu pomieszczenie chroniące je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała, odpowiednią karmę i stały dostęp do wody. Zabrania się trzymania zwierząt   domowych na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 m.

Ustawodawca nie wskazał precyzyjnie w jaki sposób to zwierzę ma być przywiązane. Niestety powszechne jest, iż pies bezpośrednio na szyi ma łańcuch, często bardzo krótki, mimo iż długość tej uwięzi nie może być krótsza nić 3 metry.

Zwierzęta domowe, do których należy m.in. pies, muszą mieć zapewnione godziwe warunki. Jeśli właściciel nie chce, aby jego pies mieszkał z nim w domu, musi zapewnić mu pomieszczenie chroniące go przed złymi warunkami atmosferycznymi, takimi jak: zimo, upał, czy opady. Ponadto zwierzę musi mieć zapewniony dostęp do:

  • Światła dziennego,
  • Stałej swobody ruchów,
  • Karmy,
  • Stałego dostępu do wody pitnej.

Należy wskazać, iż przetrzymywanie psa w niewłaściwych i niehumanitarnych warunkach bytowych, np. stale na łańcuchu, jest wykroczeniem i jest ścigane z oskarżenia publicznego. Grozi za nie kara aresztu do lat 3, bądź grzywny.

W przedmiotowej sprawie, jeżeli pies sąsiada jest przetrzymywany w niegodziwych warunkach, np. stale na łańcuchu, bez budy czy też bez dostępu do wody koniecznie należy zareagować. Należy powiadomić policję, Powiatowego Lekarza Weterynarii, bądź najbliżej działającą organizację społeczną, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

  1. Czy umowa finansowa zawarta na pokazie handlowym jest ważna?

Na wstępie warto zaznaczyć, iż z początkiem stycznia 2023 r. weszło w życie wiele ważnych dla konsumentów przepisów wynikających z konieczności implementacji unijnych dyrektyw. Ich celem jest m.in. ograniczenie nieuczciwych praktyk podczas pokazów handlowych. Nadużycia związane ze sprzedażą na pokazach, wycieczkach lub podczas wizyt akwizytorów od lat stanowiły jeden z poważniejszych problemów rynku konsumenckiego. Tym bardziej że najczęściej ich ofiarą padały osoby starsze, podatne na marketingowe sztuczki i nie do końca świadome przysługujących im praw. Umowy podpisywane na zakup garnków czy kołder były konstruowane tak, że trudno było się od nich uwolnić.

Same pokazy handlowe są legalne w świetle obowiązujących przepisów , natomiast konsumenci zapraszani na takie pokazy, zwłaszcza starsi, są często wprowadzani w błąd.

 Zmiany wprowadzone w przepisach od dnia od 1 stycznia 2023 r. znacząco poprawią sytuację konsumentów. Najważniejszą zmianą, która właśnie weszła w życie, jest przede wszystkim zakaz zawierania umów finansowych podczas pokazów handlowych i wycieczek. Zawarta w takiej sytuacji umowa pożyczki, będzie nieważna i nie będzie wywoływać skutków dla konsumenta. 

Dotychczas, powszechne było iż konsumenci byli namawiani na takich pokazach na zakup różnych drogich produktów. W przypadku, kiedy nie mieli wystarczającej ilości gotówki, często byli też namawiani na pożyczki lub kredyty.

Dzięki zmianom przepisów od stycznia 2023 r. wydłużył się również do 30 dni termin na odstąpienie od umowy zakupu zawartej podczas nieumówionej wizyty akwizytora w domu konsumenta lub wycieczki zorganizowanej przez przedsiębiorcę. W przypadku pokazów handlowych utrzymany został jednak termin 14-dniowy.

r.pr. Magdalena Piech

ZAKOŃCZENIE STANU ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO

Artykuł

Z dniem 1 lipca 2023 roku nastąpi odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego. Konsekwencją powyższego jest koniec obowiązywanie licznych ułatwień wynikających ze specustawy antycovidowej.

Zatem dzień 30 czerwca 2023 r. będzie ostatnim dniem obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego. Powszechnie wiadomym jest, iż oznacza to koniec obowiązku noszenia maseczek w placówkach medycznych. Warto przypomnieć, iż stan epidemii obowiązujący od 20 marca 2020 r. został odwołany 16 maja 2022 r. Natomiast 1 lipca 2023 r. nastąpi odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego.

W tym miejscu należy też wskazać, iż niektóre z rozwiązań wprowadzone w związku z pandemią COVID-19 zostało wprowadzone na stałe do obowiązujących regulacji prawnych .

Istotne jest, iż pracodawcy zobowiązani będą wykonać wszystkie zaległe badania okresowe oraz badania wstępne medycyny pracy. Obowiązek wykonywania badań okresowych został zawieszony tuż po wybuchu pandemii, aby zmniejszyć obłożenie placówek medycyny pracy pacjentami . Wstępnie planowano, aby pracodawcy zobowiązani byli do wykonania zaległych badań w terminie 60 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego. W związku z postulatami pracodawców czas ten został wydłużony do 180 dni.

Tak samo zawieszenie terminów zastosowane zostało w przypadku szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W tym przypadku jednak termin na uzupełnienie brakujących szkoleń jest znacznie krótszy, bo wynosi zaledwie 60 dni.

Jednak jedną z najważniejszych zmian, na którą bez wątpienia oczekiwali wszyscy pracodawcy, jest koniec ograniczenia możliwości uznania za doręczone pism nieodebranych w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Przepis ten stanowił, że nieodebranych pism podlegających doręczeniu za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego, których termin odbioru określony w druku awizo przypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie można było uznać za doręczone w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz przed upływem 14 dni od zakończenia tych stanów. Zakończenie stanu zagrożenia epidemicznego to nie tylko wznowienie biegu terminów, lecz również utrata przez pracodawców niektórych uprawnień. Pracodawcy utracą prawo do udzielania pracownikowi, w terminie przez nich wybranym i bez zgody pracownika, urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych (w wymiarze do 30 dni urlopu).

Zniesienie stanu zagrożenia epidemicznego będzie także oznaczało dla rad gmin (organów kolegialnych jednostek samorządu terytorialnego) konieczność powrotu do tradycyjnego modelu prowadzenia obrad.

W związku z odwołaniem stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca, będzie to pierwszy od 2019 roku sezon urlopowy bez obostrzeń, nakazów i zakazów związanych z koronawirusem.

1 lipca 2023 r. stracą ważność przepisy dotyczące między innymi:

  • obowiązku zakrywania ust i nosa w przychodniach, poradniach, szpitalach i innych placówkach medycznych (wcześniej ten wymóg zniesiono w aptekach),
  • zasad przetwarzania i udostępniania danych osobowych związanych z COVID-19,
  • przeprowadzania testów diagnostycznych w kierunku zakażenia COVID-19
  • unijnych cyfrowych zaświadczeń COVID,
  • szczególnych zasad udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego,
  • zakazu przemieszczania się pasażerów w transporcie kolejowym wykonywanym z przekroczeniem odcinka granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi.

Istotne jest, iż z dniem 1 lipca 2023 r. w związku ze zniesieniem stanu zagrożenia epidemicznego przestaną także obwiązywać szczególne zasady udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, w tym przepisy dotyczące między innymi:

  • świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, pozwalających – przy braku możliwości dostarczenia skierowania – na przekazanie przez pacjenta w dniu udzielenia świadczenia skanu albo zdjęcia skierowania za pośrednictwem systemów teleinformatycznych,
  • wykorzystania systemów teleinformatycznych lub systemów łączności w celu wystawiania zleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne i zleceń naprawy tych wyrobów medycznych.

    r.pr. Magdalena Piech

Zniesienie współwłasności

Ulotka informacyjna – kliknij, aby powiększyć

Biuletyn informacji prawnej

  1. Kiedy można sporządzić testament ustny?

Testament ustny jest jedną z form testamentu szczególnego. Sporządzenie testamentu ustnego polega na tym, że spadkodawca oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie w obecności co najmniej 3 świadków (tak na chwilę obecną stanowią przepisy kodeksu cywilnego i to nie ulegnie zmianie po wejściu w życie projektowanej obecnie nowelizacji) Regulujące instytucję  testamentu ustnego przepisy kodeksu cywilnego stanowią obecnie, że spadkodawca może oświadczyć swoją ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej 3 świadków w dwóch sytuacjach:

  • jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo

  • jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione.

W celu dokonania oceny ważności testamentu ustnego bierze się więc sam fakt, że spadkodawca subiektywnie obawiał się, że wkrótce umrze albo też – sam fakt, że szczególne okoliczności spowodowały, że sporządzenie testamentu zwykłego było niemożliwe lub bardzo utrudnione. W praktyce bardzo często powstawały problemy z powodu braku wymogu zobiektywizowania obawy rychłej śmierci. Powyższe powodowało liczne nadużywanie tej formy testamentu.

Należy wskazać iż projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego przewiduje , że spadkodawca będzie mógł oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków, tylko i wyłącznie wtedy, jeżeli wskutek szczególnych i nagłych okoliczności, uzasadniających obawę rychłej śmierci spadkodawcy, zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub nadmiernie utrudnione.

Do sporządzenia testamentu nie będzie zatem wystarczyło już samo subiektywne odczuwanie przez spadkodawcę obawy rychłej śmierci albo samo istnienie szczególnych okoliczności wskutek których zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Obie te przesłanki zostaną połączone, a ponadto szczególne okoliczności uzasadniające obawę rychłej śmierci będą musiały wystąpić nagle. Dzięki temu obawa rychłej śmierci nie będzie oceniana wyłącznie z punktu widzenia subiektywnych odczuć spadkodawcy.

  1. Czy mam obowiązek dokonywać opłaty abonamentu za radio i telewizję? Mam 63 lata i jestem emerytką, mam bardzo niską emeryturę.

Na wstępie należy wskazać, iż powyższą kwestię szczegółowo reguluje przepis art. 4 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych , w którym ustawodawca wymienił kategorie osób zwolnionych z obowiązku tych opłat.

Zgodnie z przedmiotowym przepisem zwalnia się od opłat abonamentowych:

  1. osoby, co do których orzeczono o:
    1. zaliczeniu do I grupy inwalidów lub
    2. całkowitej niezdolności do pracy, na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 53, 252, 568, 1222 i 1578), lub
    3. znacznym stopniu niepełnosprawności, na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 426, 568 i 875), lub
    4. trwałej lub okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2020 r. poz. 174 i 782);
  2. osoby, które ukończyły 75 lat;
  3. osoby, które otrzymują świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy z właściwego organu realizującego zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej lub rentę socjalną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub innego organu emerytalno-rentowego;
  4. )osoby niesłyszące, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu (mierzone na częstotliwości 2000 Hz o natężeniu od 80 dB);
  5. osoby niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza 15%;
  6. osoby, które ukończyły 60 lat oraz mają ustalone prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego;
  7. osoby:
    1. które mają prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych z tytułu ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1507, 1622, 1690, 1818 i 2473),
    2. spełniające kryteria dochodowe, określone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111),
    3. bezrobotne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1409),
    4. posiadające prawo do zasiłku przedemerytalnego, określonego w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
    5. posiadające prawo do świadczenia przedemerytalnego, określonego w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2173 oraz z 2020 r. poz. 252),
  8. osoby, które otrzymują zasiłek dla opiekuna określony w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2020 r. poz. 1297)

Zatem w Pani sytuacji , jeżeli wysokość Pani emerytury nie przekracza miesięcznie kwoty 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, to jest Pani zwolniona z opłaty abonamentowej za radio i telewizję.

  1. Kiedy mogę złożyć wniosek o 500 plus na kolejny okres świadczeniowy.

Wnioski o przyznanie świadczenia 500 plus na kolejny okres świadczeniowy rodzice i opiekunowie dzieci mogą składać już od dnia 1 lutego 2023 r. Istotne jest, iż złożenie wniosku do końca kwietnia 2023 r. gwarantuje nam ciągłość wypłaty świadczeń.
Rodzicom, którzy prawidłowo wypełnią i złożą wniosek  o 500 plus:

  • do dnia 30 kwietnia 2023 r., ZUS wypłaci świadczenie do 30 czerwca 2023 r.,
  • w maju 2023 r., będą mieli wypłacone środki do 31 lipca 2023 r., z wyrównaniem za miesiąc czerwiec.
  • w czerwcu 2023 r., ZUS wypłaci świadczenie do końca sierpnia, z wyrównaniem kwot od czerwca,
  • w lipcu 2023 r., będą mieli wypłacone środki do 30 września, z wyrównaniem od lipca,
  • w sierpniu 2023 r., świadczenie zostanie wypłacone do 31 października, a wyrównanie od sierpnia.

Warto także przypomnieć, iż wniosek o świadczenie 500 plus na kolejny okres można złożyć za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych, portal Emp@tia.pl oraz bankowość elektroniczną.

r.pr. Magdalena Piech

Kredyt Chwilówki

Ulotka informacyjna – kliknij, aby powiększyć

DLA KOGO JEST PRZEZNACZONY ZAKŁAD PIELĘGNACYJNO-OPIEKUŃCZY

Artykuł

Zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy jest przeznaczony dla osób , które ze względu na swój stan zdrowia lub wiek wymagają pomocy innych osób w wykonywaniu codziennych czynności życiowych, takich jak mycie, karmienie, ubierania czy poruszanie się.

Zakłady te są szczególnie przeznaczone dla osób starszych, cierpiących na choroby przewlekłe, niepełnosprawnych oraz osób wymagających opieki w okresie rekonwalescencji po chorobach lub operacjach. Zakłady pielęgnacyjno –opiekuńcze zapewniają opiekę całodobową, a także pomoc w codziennych czynnościach, rehabilitację oraz dostęp do opieki medycznej w miarę potrzeby.

Należy podkreślić, iż zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy nie jest domem pomocy społecznej. Zakłady te przeznaczone są dla osób mających określone problemy zdrowotne (nie mogą więc trafiać tam ubezpieczeni, kwalifikujący się do domów pomocy społecznej, lub u których jedynym wskazaniem do objęcie opieką jest trudna sytuacja socjalna). 

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie kierowania do zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno –opiekuńczych określa sposób i tryb kierowania osób do tych zakładów a także dokumentację wymaganą przy kierowaniu osób do zakładu opiekuńczego i pielęgnacyjno-opiekuńczego w tym wzory: wniosku o wydanie skierowania do zakładów, wywiadu pielęgniarskiego i zaświadczenia lekarskiego oraz skierowania do zakładów. Powyższe rozporządzenie określa także sposób ustalania odpłatności za pobyt w tych zakładach.

Odpowiednie skierowanie do zakładu pielęgnacyjno-opiekuńczego wydaje lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, w przypadku, gdy świadczeniobiorca spełnia kryteria objęcia świadczeniami gwarantowanymi udzielanymi w warunkach stacjonarnych, które realizowane są w zakładach opiekuńczych dla osób dorosłych lub dla dzieci i młodzieży do ukończenia 18 roku życia, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 30 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej (Dz. U. Nr 140, poz. 1147, Nr 211, poz. 1645 i Nr 217, poz. 1688 oraz z 2010 r. Nr 255, poz. 1719).

O skierowanie do zakładu może wystąpić: 

  • osoba ubiegająca się o skierowanie,
  • przedstawiciel ustawowy chorego, 
  • inna osoba, 
  • zakład opieki zdrowotnej. 

W sytuacji ubiegania się o miejsce w zakładzie pielęgnacyjno –opiekuńczym należy zebrać następujące dokumenty.

  • skierowanie od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego; 
  • ocenę w skali Barthel (od 0 do 40 punktów); 
  • dokumenty stwierdzające wysokość dochodu pacjenta (m.in. decyzję o przyznaniu renty bądź emerytury); 
  • zgodę pacjenta.

W przedmiotowych dokumentach powinna zostać przedstawiona sytuacja zdrowotna i socjalna pacjenta, wydolność opiekuńcza jego rodziny, jak i środowiska w obszarze zabezpieczenia niezbędnej pomocy oraz opieki. Wniosek przekazywany jest lekarzowi wyznaczonemu przez organ kierujący, który dokonuje kwalifikacji. Skutkiem postępowania jest wydanie decyzji administracyjnej. Po jej wydaniu pacjent powinien zostać przyjęty w ciągu trzech miesięcy a jeżeli jest dużo osób ubiegających się o przyjęcie do danego Zakładu – powinien zostać umieszczony na liście osób oczekujących.

Należy zaznaczyć, iż pobyt w ZPO jest odpłatny, kwota ustalona zostaje przy przyjęciu pacjenta i każdorazowej zmianie jego dochodu, w wysokości 250 proc. najniższej emerytury – nie może być jednak wyższa niż kwota odpowiadająca 70 proc. miesięcznego dochodu. Pacjent ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania. Koszty badań, leków, wyrobów medycznych, środków pomocniczych (np. pieluchomajtki, cewniki, worki stomijne) i produktów leczniczych, zastosowanych w trakcie udzielania świadczeń – ponosi Zakład, w którym przebywa pacjent. 

Zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy to miejsce, w którym pacjent przebywa przez określony czas. Daty ustalane są przez kierownika zakładu po konsultacji z lekarzem. Pacjent powinien opuścić zakład w chwili, gdy stan jego zdrowia poprawi się na tyle, że możliwe jest zorganizowanie jego codziennego funkcjonowania w domu. Za poprawę kwalifikującą do opuszczenia placówki leczniczej uznaje się uzyskanie wyniku powyżej 40 punktów w skali Barthel. Pacjenta można wypisać także na życzenie bliskich w dowolnym momencie.  

Pacjent w zakładzie może liczyć na pomoc zespołu specjalistów:

  • lekarzy, np. internisty, psychiatry, neurologa
  • pielęgniarek
  • psychologa
  • terapeuty zajęciowego
  • rehabilitanta
  • dietetyka.
r.pr. Magdalena Piech

Przyjęcie, odrzucenie spadku

Ulotka informacyjna – kliknij, aby powiększyć

UZNANIE ZA ZMARŁEGO

Artykuł

Na wstępie warto zaznaczyć, iż postępowanie w sprawach o uznanie za zmarłego jest postępowaniem, które znajduje zastosowanie wtedy, gdy nie jest pewna okoliczność, że zaginiona osoba nie żyje. W ten sposób stwierdza się na drodze sądowej, że ta śmierć nastąpiła w najbardziej prawdopodobnym w ocenie sądu momencie. Tym samym podstawowym celem przedmiotowego postępowania jest wyeliminowanie stanu niepewności, spowodowanego zaginięciem osoby fizycznej poprzez zastosowanie domniemania śmierci tej osoby. To nie wyklucza sytuacji, że w rzeczywistości tak nie jest i w przyszłości postanowienie tej treści zostanie uchylone, jeżeli zaginiony odnajdzie się żywy

Instytucja uznania za zmarłego dotyczy osób zaginionych. Zaginionym „jest ten, o którym nie wiadomo, czy żyje, czy zmarł” . Przeciągająca się w czasie niepewność co do tego, czy dana osoba pozostaje przy życiu, rodzi negatywne skutki dla innych podmiotów, w szczególności dla członków rodziny osoby zaginionej . Ważne jest, iż uznanie zaginionego za zmarłego, wywołujące takie same skutki prawne jak śmierć człowieka, prowadzi do uregulowania stosunków prawnych zaginionego . Przedmiotową kwestię regulują przepisy art. 29 -art. 32 kodeksu cywilnego.

Należy podkreślić, iż do uznania za zmarłego konieczne jest, aby  łącznie wystąpiły dwie przesłanki:

  1. zaginięcie osoby fizycznej,
  2. upływ czasu określony przez ustawodawcę 

Ważne jest, iż ten wymagany przez ustawodawcę okres, po którego upływie zaginiony może być uznany za zmarłego, ma wpływ to, w jakich okolicznościach doszło do zaginięcia. Jeżeli zaginięciu nie towarzyszyły okoliczności zwiększające prawdopodobieństwo śmierci osoby zaginionej , czas ten jest dłuższy, natomiast gdy miały one miejsce, określony przepisami czas „oczekiwania” na zaginionego jest krótszy  . Przepis artykułu 29 kodeksu cywilnego reguluje proste przypadki zaginięcia :

  1. Zaginiony może być uznany za zmarłego, jeżeli upłynęło lat dziesięć od końca roku kalendarzowego, w którym według istniejących wiadomości jeszcze żył; jednakże gdyby w chwili uznania za zmarłego zaginiony ukończył lat siedemdziesiąt, wystarcza upływ lat pięciu.
  2. Uznanie za zmarłego nie może nastąpić przed końcem roku kalendarzowego, w którym zaginiony ukończyłby lat dwadzieścia trzy.

Natomiast przepis art. 30 wskazuje na sytuację gdy uznanie za zmarłego nastąpiło w związku z katastrofą:

  1. Kto zaginął w czasie podróży powietrznej lub morskiej w związku z katastrofą statku lub okrętu albo w związku z innym szczególnym zdarzeniem, ten może być uznany za zmarłego po upływie sześciu miesięcy od dnia, w którym nastąpiła katastrofa albo inne szczególne zdarzenie.
  2. Jeżeli nie można stwierdzić katastrofy statku lub okrętu, bieg terminu sześciomiesięcznego rozpoczyna się z upływem roku od dnia, w którym statek lub okręt miał przybyć do portu przeznaczenia, a jeżeli nie miał portu przeznaczenia – z upływem lat dwóch od dnia, w którym była ostatnia o nim wiadomość.
  3. Kto zaginął w związku z bezpośrednim niebezpieczeństwem dla życia nieprzewidzianym w paragrafach poprzedzających, ten może być uznany za zmarłego po upływie roku od dnia, w którym niebezpieczeństwo ustało albo według okoliczności powinno było ustać.

Zatem na gruncie przepisu art. 29 ustawodawca przewidział jako regułę termin 10-letni, po którego upływie zaginiony może być uznany za zmarłego. Termin ten biegnie od końca roku kalendarzowego, w którym według istniejących wiadomości zaginiony jeszcze żył (a więc od 31 grudnia danego roku). Istotne jest, iż przepis ten mówi nam o pewnej regule: gdyby w chwili uznania za zmarłego zaginiony ukończył lat 70, wystarcza upływ lat 5 oraz uznanie za zmarłego nie może nastąpić przed końcem roku kalendarzowego, w którym zaginiony ukończyłby lat 23.

Postępowanie o uznanie za zmarłego toczy się w trybie nieprocesowym. Gdy sąd uznaje zaginioną osobę za zmarłą, musi w orzeczeniu oznaczyć chwilę domniemanej śmierci zaginionego. Ma to duże znaczenie, bo taką chwilę wpisuje się do aktu zgonu. Ma to wpływ np. na określenie, kto po kim dziedziczy. Obowiązują tu następujące zasady (art. 31 K.c.):

  • domniemywa się, że zaginiony zmarł w chwili oznaczonej w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego;
  • jako chwilę domniemanej śmierci zaginionego oznacza się chwilę, która według okoliczności jest najbardziej prawdopodobna, a w braku wszelkich danych – pierwszy dzień terminu, z którego upływem uznanie za zmarłego stało się możliwe;
  • jeżeli w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego czas śmierci został oznaczony tylko datą dnia, za chwilę domniemanej śmierci zaginionego uważa się koniec tego dnia.

W tym miejscu warto podkreślić, iż postępowanie o uznanie za zmarłego jest zupełnie innym postępowaniem, niż  postępowanie o stwierdzenie zgonu.

Warto także wskazać, iż zgodnie z przepisem art. 32 kodeksu cywilnego (Domniemanie śmierci jednoczesnej) przyjmuje się , że jeżeli kilka osób utraciło życie podczas grożącego im wspólnie niebezpieczeństwa, domniemywa się, że zmarły jednocześnie.

r.pr. Magdalena Piech