Historia stowarzyszenia
Zarys historii Lubelskiego Ośrodka Samopomocy (Autor: Marcin Kasperek)
Lubelski Ośrodek Samopomocy (LOS) jest organizacją pozarządową, której celem jest niematerialne wspieranie organizacji pozarządowych działających na terenie województwa lubelskiego. Od 1998 roku prowadzi działalność informacyjno-poradniczą, organizuje szkolenia, gromadzi bibliotekę o trzecim sektorze oraz aktywizuje środowiska pozarządowe. Misją Lubelskiego Ośrodka Samopomocy jest wszechstronne wspieranie aktywności społecznej obywateli i ich organizacji. Realizuje ją na pięciu płaszczyznach umożliwiających zdobycie wiedzy i podnoszenie kwalifikacji niezbędnych w działalności organizacji pozarządowych. Do 5 płaszczyzn zaliczamy: informację, poradnictwo, szkolenia, integrację III sektora oraz animowanie współpracy organizacji z administracją publiczną.
Korzenie Lubelskiego Ośrodka Samopomocy sięgają grudnia 1993 r. i wywodzą się z „Fundacji Środkowoeuropejskie Centrum Ekonomii Działania Społecznego”, przy której funkcjonował jako jej zakład. Misją Fundacji, która powstała w 1992 r. było:
- prowadzenie badań interdyscyplinarnych nad przemianami makrostrukturalnymi w krajach Europy Wschodniej i Centralnej w aspekcie przewidywanej efektywności zachowań gospodarczych obywateli;
- opracowanie modelu kształtowania i realizacji polityki społeczno-gospodarczej i środowiskowej w tych krajach mając na uwadze perspektywę integracji europejskiej.
W listopadzie 1993 r. Bożena Wójcik (obecnie Bożena Żurek) oraz Andrzej Juros wystąpili z inicjatywą utworzenia przy Fundacji Środkowoeuropejskie Centrum Ekonomii Działania Społecznego punktu doradczo-poradniczego dla organizacji pozarządowych zwanego Lubelski Ośrodek Samopomocy w ramach programu PHARE, a dokładniej projektu SED 022 „Organizacje pozarządowe – świadczenie usług socjalnych”. Projekt SED 022 był realizowany w latach 1993-1995. Jego celem było stworzenie nowego modelu współpracy między organizacjami pozarządowymi i administracją publiczną.
Dzięki realizacji projektu SED 022 stworzone zostały Regionalne Ośrodki Wspierania Organizacji Pozarządowych. Zaczęły one funkcjonować w Lublinie, Poznaniu, Warszawie, Gdańsku, Poznaniu i Katowicach. Regionalne Ośrodki Wspierania Organizacji Pozarządowych tworzyły sieć wzajemnych kontaktów oraz powiązań zwaną „Siecią Współpracy Społeczeństwo Otwarte”. W roku 1996 rolę ośrodka w Lublinie pełnił Lubelski Ośrodek Samopomocy przy Fundacji Środkowoeuropejskie Centrum Ekonomii Działania Społecznego. Lubelski Ośrodek Samopomocy jako Regionalny Ośrodek Wspierania obejmował swoim działaniem południowo-wschodni obszar Polski. LOS był jednym z aktywniejszych ośrodków odnośnie liczby udzielonych porad dotyczących projektu SED 022 jak również innych projektów PHARE oraz dziedzin życia społeczno-gospodarczego. Organizacja wydawała Biuletyn Informacyjny oraz wysyłała listy informacyjne o projekcie.
Od roku 1994 w Lubelskim Ośrodku Samopomocy rozpoczęto cykl szkoleń przeznaczonych dla organizacji trzeciego sektora.
W maju 1995 r. Lubelski Ośrodek Samopomocy zorganizował III Regionalne Forum Inicjatyw Pozarządowych Polski Południowo – Wschodniej oraz Lubelskie Centrum Interwencji Kryzysowej.
Przez dwa lata od czasu pojawienia się zakładu przy Fundacji Środkowoeuropejskie Centrum Ekonomii Działania Społecznego LOS liczył tylko 4 osoby. Z biegiem czasu Lubelski Ośrodek Samopomocy rozszerzał swoje działanie w dziedzinie szkoleń oraz pomocy inicjatyw integrujących lokalne organizacje trzeciego sektora.
LOS był jednym z inicjatorów powstania Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych (FLOP), które w roku 1996 zawiązało umowę o współpracę, a w roku 2000 zyskało osobowość prawną jako związek stowarzyszeń. LOS był również współzałożycielem Forum Organizacji Pozarządowych w Łęcznej.
W siedzibie Stowarzyszenia mieściło się Centrum Internetu, dzięki któremu przedstawiciele organizacji pozarządowych mieli bezpłatny dostęp do sieci.
Ważnym elementem realizującym działalność informacyjno – poradniczej był SINGO – Serwis Informacyjny dla Organizacja Pozarządowych, który pozwalał tworzyć strony internetowe organizacji. Wydawany był przez Biuletyn Informacyjny o Organizacjach Pozarządowych BINGO.
Lubelski Ośrodek Samopomocy wydaje do dnia dzisiejszego czasopismo „LOS – Czasopismo Pomocy Społecznej”, w którym poruszane są tematy ważne dla organizacji pozarządowych. W czasopiśmie ujmowane są informacje o regulacjach prawnych trzeciego sektora, nowe idee dotyczące organizacji pozarządowych jak i również sposób kreowania pozytywnego wizerunku trzeciego sektora w oczach opinii publicznej. Od roku 1997 wydawano czasopismo w języku rosyjskim a także angielskim pod nazwą „Journal of Mental Changes. Perspective of Economic, Political and Social Integration”. Do chwili obecnej wydanych zostało 95 numerów Czasopisma LOS.
W 1994 roku Lubelski Ośrodek Samopomocy wspólnie z pięcioma organizacjami pozarządowymi z Polski założył Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych „SPLOT” na podstawie umowy o współdziałaniu. Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT powstała jako wspólne przedsięwzięcie sześciu niezależnych centrów wspierania znajdujących się w Gdańsku, Katowicach, Lublinie, Poznaniu i dwóch w Warszawie, które w 1996 roku podpisały umowę o współdziałaniu. Misją Sieci SPLOT jest wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce poprzez pomoc organizacjom pozarządowym, grupom samopomocowym i rożnego rodzaju inicjatywom obywatelskim.
Lubelski Ośrodek Samopomocy od 28 maja 1998 r. stał się niezależną organizacją w wyniku wyodrębnienia się z „Fundacji Środkowoeuropejskie Centrum Ekonomii Działania Społecznego”. W dniu 12 marca 1998 r. Lubelski Ośrodek Samopomocy uzyskał numer identyfikacyjny REGON potrzebny do założenia Stowarzyszenia. Lubelski Ośrodek Samopomocy swoją działalność rozpoczął 1 sierpnia 1998 r.. W 2001 roku powstał Krajowy Rejestr Sądowy na miejsce rejestru handlowego. Lubelski Ośrodek Samopomocy miał obowiązek wpisania się do rejestru stowarzyszeń jak stanowił załącznik nr 3 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym. Stowarzyszenie LOS wpisało się do rejestru stowarzyszeń 25 czerwca 2001 r. w nowo powstałym Krajowym Rejestrze Sądowym.
Od 2004 roku stowarzyszenie LOS tworzy i wzmacnia regionalną Sieć Punktów Partnera Lokalnego Lubelskiego Ośrodka Samopomocy (PPL LOS), jako dobrowolne porozumienie autonomicznych organizacji pozarządowych i instytucji działających na terenach poszczególnych powiatów w województwie lubelskim.
W kwietniu 2004 roku Lubelski Ośrodek Samopomocy został wpisany do bazy Organizacji Infrastrukturalnych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej – Departamentu Wdrażania Europejskiego Funduszu Społecznego, która powstała w wyniku badania pt. „Diagnoza organizacji infrastrukturalnych oraz identyfikacja zapotrzebowania organizacji pozarządowych na usługi świadczone przez organizacje infrastrukturalne”.
Od 17 maja 2004 r. Lubelski Ośrodek Samopomocy posiada status Organizacji Pożytku Publicznego (OPP), co daje Stowarzyszeniu kilka przywilejów w odróżnieniu od innych organizacji nie posiadających statusu OPP.
W latach 2006 – 2010 LOS prowadził wspólnie ze Związkiem Stowarzyszeń Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych Regionalny Ośrodek EFS.
Od 24 lutego 2006 roku LOS został wpisany do Rejestru Instytucji Szkoleniowych Wojewódzkiego Urzędu Pracy Lublin jako niepubliczna instytucja szkoleniowa i posiada uprawnienia do szkolenia osób bezrobotnych i poszukujących pracy.
Lubelski Ośrodek Samopomocy od 2007 r. posiada swoich przedstawicieli w Podkomitecie Monitorującym PO KL na lata 2007-2013 w województwie lubelskim.
Stowarzyszenie Lubelski Ośrodek Samopomocy jest współzałożycielem Lubelskiego Partnerstwo na Rzecz Rozwoju Ekonomii Społecznej w Lublinie. W dniu 4 marca 2010 roku podczas Konferencji „Ekonomia społeczna szansą na lepsze jutro” podpisano deklarację powołującą Lubelskie Partnerstwo na Rzecz Rozwoju Ekonomii Społecznej w Lublinie.
W latach 2003 – 2010 Lubelski Ośrodek Samopomocy prowadził serwis wiadomości dla sektora pozarządowego z województwa lubelskiego pt. ”Aktywna Lubelszczyzna” na stronie www.lubelskie.ngo.pl
Od 2011 roku LOS ma swojego przedstawiciela w Zespole ekspertów ds. wdrażania i promocji ekonomii społecznej w województwie lubelskim (ROPS Lublin).
Lubelski Ośrodek Samopomocy od wielu lat prowadzi pracę nad wzmocnieniem systemu współpracy pomiędzy organizacjami pozarządowymi na terenie województwa lubelskiego. Jedną z inicjatyw było powstanie Punktów Partnera Lokalnego (PPL) w każdym powiecie na terenie województwa Lubelskiego. Stowarzyszenie realizowało już kilka inicjatyw o charakterze regionalnym, krajowym i międzynarodowym.Od 1 lipca 2011 r. Lubelski Ośrodek Samopomocy realizuje projekt „Partnerstwo i rozwój”, który ma na celu wzmocnienie i rozszerzenie Sieci Punktów Partnera Lokalnego Lubelskiego Ośrodka Samopomocy (PPL LOS) na wszystkie powiaty województwa lubelskiego.