Skip to content

Nieodpłatne Porady Obywatelskie

Zgodnie z umową nr KA-ZD/394/2022 z dnia 29.12.2022 r. Powiat Puławski powierza prowadzenia punktu nieodpłatnej pomocy prawnej – na zasadach określonych w ustawie z dnia 5 sierpnia 2015r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej od poniedziałku do piątku od godz. 8.00 -12.00- usytuowanego w lokalu biurowym:

  • w poniedziałek – Baranów, ul. Rynek 14,
  • we wtorek – Nałęczów, ul. Głębocznica 23a,
  • w środę – Janowiec, ul. Radomska 2,
  • w czwartek – Kurów, ul. I Armii Wojska Polskiego 1,
  • w piątek – Końskowola, ul. Lubelska 93.

Termin wizyty ustalany jest pod numerem telefonu 609 009 469Celem zadania jest zwiększenie w okresie 01.01.2023 r. – 31.12.2023 r. dostępu do bezpłatnego profesjonalnego poradnictwa prawnego dla osób, które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, zamieszkujących na terenie Powiatu, jak również: zwiększenie świadomości prawnej społeczeństwa, dotyczące w szczególności upowszechniania wiedzy o:

  1. możliwościach dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej;
  2. prawach i obowiązkach obywatelskich;
  3. działalności krajowych i międzynarodowych organów ochrony prawnej;
  4. mediacji oraz sposobach pozasądowego rozwiązywania sporów;
  5. możliwościach udziału obywateli w konsultacjach publicznych oraz w procesie stanowienia prawa.
  6. prawach konsumenta (w szczególności uświadomienia seniorów o możliwych oszustwach dokonywanych na ich szkodę, co stanowi w ostatnich latach duży problem oraz uświadomienie konsumentom ich praw przy składaniu reklamacji towaru lub usługi).

Celami szczegółowymi zadania jest:

  • Stworzenie punktu nieodpłatnej pomocy prawnej, w tym samym zapewnienie dostępu do pomocy prawnej osobom, które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.
  • Podniesienie świadomości prawnej wśród osób, których nie stać na odpłatną pomoc prawną, a uprawionych ze względu na sytuację materialną do uzyskania porady prawnej na mocy ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej.
  • Propagowanie idei poradnictwa obywatelskiego i zwiększenie współpracy NGO z samorządem terytorialnym.
  • Wspieranie osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i marginalizacją.
  • Podejmowanie działań mających na celu szerzenie świadomości prawnej i edukacji prawnej obywateli (poprzez m.in. organizację wykładów dla młodzieży szkolnej w ramach których poruszane będą tematy dot. edukacji prawnej, edukowanie seniorów narażonych na działalność grup oszustów, a także przeprowadzenie kampanii społecznych mających na celu edukację społeczeństwa).

Zadanie jest współfinansowane ze środków otrzymanych od Powiatu Puławskiego.

Nieodpłatna pomoc prawna obejmować będzie:

  1. poinformowanie osoby fizycznej, zwanej dalej „osobą uprawnioną”, o obowiązującym stanie prawnym oraz przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowo-administracyjnym lub
  2. wskazanie osobie uprawnionej sposobu rozwiązania jej problemu prawnego, lub<
  3. sporządzenie projektu pisma w sprawach, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowo-administracyjnym, lub
  4. nieodpłatną mediację, lub
  5. sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.

Lubelski Ośrodek Samopomocy w ramach edukacji prawnej:

  1. przeprowadzi 2 wykłady dla młodzieży szkolnej o tematyce prawnej);
  2. opracuje raz na kwartał 2 artykułów o tematyce prawnej;
  3. zorganizuje 2 spotkania z seniorami/kołami gospodyń wiejskich w ramach których będą oni informowani w jaki sposób uchronić się przed działalnością grup przestępczych (tzw. wyłudzenia „na wnuczka”; udział w pokazach w których oferowane są przedmioty codziennego użytku o zawyżonych cenach itp.).;
  4. sporządzi „biuletyn informacji prawnej” raz na kwartał;
  5. przeprowadzi 2 warsztaty o tematyce prawa konsumenckiego dla młodzieży szkolnej
  6. zamieści 2 ogłoszenia w ciągu roku w tygodniku lokalnym „Wspólnota Puławska” w celu promowania Punktu;
  7. przeprowadzenie kampanii społecznej o tematyce: „Seniorze – nie daj się oszukać!” – kampania społeczna mająca na celu szerzenie świadomości prawnej wśród seniorów, którzy są szczególnie narażeni na próby wyłudzenia środków pieniężnych (m.in. wyłudzenia metodą na wnuczka, udział w pokazach sprzętów medycznych na których podpisywane są dla nich niekorzystne umowy).

Lubelski Ośrodek Samopomocy prowadzi usługę dla mieszkańców powiatu puławskiego „porady prawnika przez telefon”. Przedmiotowa usługa jest dostępna dla mieszkańców powiatu puławskiego, którzy nie mogą skorzystać z punktu porad prawnych w godzinach funkcjonowania punktu tj. 08:00-12:00. Usługa „porady prawnika przez telefon” będzie dostępna w godz. 16:00 – 20:00 w dni powszednie od poniedziałku do piątku. Osoby, które będą chciały skorzystać z tej usługi otrzymają informację z bezpośrednim nr telefonu do prawnika.

Hipoteka

Ulotka informacyjna – kliknij, aby powiększyć

Biuletyn informacji prawnej

  1. Co to jest Mały ZUS Plus?

Mały ZUS Plus jest ulgą w składkach na ubezpieczenia społeczne przeznaczoną dla najmniejszych przedsiębiorców w Polsce. Początkowo ulga ta miała funkcjonować tylko do października 2023 r., wydłużono okres jej obowiązywania dla wybranych przedsiębiorców. Z ulgi tej będą mogli skorzystać ci, którzy przynajmniej w jednym miesiącu w 2023 r. korzystali z ulgi. Istotne jest, że Mały ZUS Plus nie obejmuje składki zdrowotnej.

Aktualnie z tej ulgi, czyli – Mały ZUS Plus mogą korzystać przedsiębiorcy maksymalnie przez 36 miesięcy (3 lata) w ciągu kolejnych 60 miesięcy (5 lat) prowadzenia działalności gospodarczej , o ile m.in.: roczny przychód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył kwoty 120 tys. zł, w poprzednim roku kalendarzowym prowadzili działalność przez co najmniej 60 dni. W związku z podjętymi ostatnio zmianami od dnia 1 sierpnia okres korzystania z ulgi zostanie wydłużony o kolejne 12 miesięcy, dzięki czemu właściciele firm będą mogli skorzystać z rozwiązana łącznie przez 48 miesięcy.

  1. Jak długo pracownica może korzystać w pracy z przerw na karmienie dziecka?

Powszechnie wiadomo, iż pracownica, która karmi dziecko piersią ma prawo do dodatkowych przerw w pracy. W polskich przepisach nie uregulowano maksymalnego okresu, przez który można korzystać z tego uprawnienia. Przepisy też nie wymagają przedstawienia zaświadczenia lekarskiego, potwierdzającego okoliczność karmienia dziecka piersią. Czasami takli stan może prowadzić do pewnych nadużyć ze strony pracownic. Istotne jest, iż przepisy uzależniają możliwość skorzystania z uprawnienia i różnicują jego zakres w zależności od dobowego wymiaru czasu pracy. Dlatego też dwie półgodzinne lub 45-minutowe przerwy nie przysługują każdej pracownicy-matce karmiącej piersią. Należy wskazać, iż zgodnie z przepisem z art. 187 par. 2 kodeksu pracy, pracownicy zatrudnionej przez czas krótszy niż 4 godziny dziennie przerwy na karmienie nie przysługują. Natomiast jeżeli czas pracy pracownicy nie przekracza 6 godzin dziennie, przysługuje jej jedna przerwa na karmienie. W tym miejscu należy wskazać, iż w układzie zbiorowym lub regulaminie pracy można zastosować korzystniejsze uregulowania w tej kwestii. Przerwy na karmienie są udzielane na wniosek pracownicy, na podstawie oświadczenia, że karmi dziecko piersią. Przepis Art. 187 kodeksu pracy nie wprowadza żadnych ograniczeń czasowych dotyczących korzystania z prawa do dodatkowych przerw oraz nie uzależnia tego uprawnienia od wieku dziecka. W obowiązujących przepisach nie ma też żadnych szczególnych wymagań co do tego, w jaki sposób pracownica ma udowodnić fakt karmienia dziecka piersią. Tym samym wystarczające powinno być samo oświadczenie pracownicy. Ustawodawca nie przewidział konieczności przedłożenia stosownego zaświadczenia lekarskiego. Istotne jest także, iż  pracodawca nie ma podstaw prawnych, by żądać od pracownicy przedstawienia dokumentu, który potwierdziłby tę okoliczność.

Warto także zaznaczyć, że żaden przepis nie przewiduje obowiązku wystawiania przez lekarzy zaświadczeń o karmieniu piersią. Jednak w doktrynie prawa pracy wskazuje się, że na żądanie pracodawcy, pracownica powinna udokumentować okoliczność karmienia dziecka piersią odpowiednim zaświadczeniem lekarskim. Dokument ten może zostać wydany przez lekarza sprawującego opiekę nad kobietą lub dzieckiem. Nie jest wymagany sformalizowany tryb jego pozyskania.

  1. Kiedy należy wymienić dowód osobisty?

Wymiana dowodu osobistego jest konieczna w następujących sytuacjach:

  • utraty ważności dokumentu (dane dotyczące daty ważności widnieją na dowodzie osobistym)
  • zmiany danych osobowych, np. nazwiska po ślubie;
  • zmiany wyglądu, np. po operacji plastycznej.
  • kradzieży lub zgubienia dokumentu
  • zniszczenia dokumentu
  • kradzieży danych osobowych

W przypadku utraty ważności dokumentu zaleca się złożenie wniosku o wydanie nowego co najmniej 30 dni przed upływem terminu.
Wniosek o wymianę dowodu osobistego można złożyć w dowolnym urzędzie gminy, niezależnie od tego miejsca zameldowania.

Nie ma możliwości złożenia wniosku o dowód osobisty w konsulacie podczas pobytu za granicą.

Wniosek o wydanie dowodu osobistego można pobrać ze strony gov.pl lub bezpośrednio w urzędzie gminy. Do wypełnionego wniosku należy dołączyć kolorowe zdjęcie na papierze fotograficznym w formacie 35 x 45 mm spełniające odpowiednie warunki (dane dotyczące wymogów zdjęcia do dowodu również można sprawdzić na stronie rządowej).

W przypadku posiadania dotychczasowego dowodu osobistego lub ważnego paszportu – warto je mieć ze sobą. Warto wspomnieć, iż dowód osobisty wydawany jest bezpłatnie i nie ma znaczenia, czy dokument wydawany jest po raz pierwszy czy zostaje wymieniany z powodu utraty ważności czy zmiany danych.

Na dowód osobisty czeka się do 30 dni od złożenia wniosku. Jeśli z jakiegoś powodu termin się wydłuży, urzędnik ma obowiązek o tym poinformować osobę oczekująca na dowód.

Należy także zaznaczyć, iż dokument można odebrać wyłącznie osobiście. Wyjątek stanowi odbiór dowodu dla małoletniego dziecka, gdzie dowód może odebrać rodzić-opiekun prawny.

r.pr. Magdalena Piech

Eksmisja

Ulotka informacyjna – kliknij, aby powiększyć

ZASIŁEK CHOROBOWY

Artykuł

Zasiłek chorobowy jest świadczeniem, które przysługuje osobie podlegającej ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo lub dobrowolnie, za okres czasowej niezdolności do pracy spowodowanej chorobą. Zgodnie z przepisem art. 4 ustawy Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego:

  1. po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu;
  2. po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli jest ubezpieczony dobrowolnie.

Istotne jest, iż do okresów ubezpieczenia chorobowego, o których mowa w ust. 1, wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Ten sam przepis art. 4 ww ustawy wskazuje, iż od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje:

  1. absolwentom szkół lub uczelni lub osobom, które zakończyły kształcenie w szkole doktorskiej, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów, lub zakończenia kształcenia w szkole doktorskiej;
  2. jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy;
  3. ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego;
  4. posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji;

Przepis art. 7 ustawy zasiłkowej, określa iż zasiłek chorobowy przysługuje osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, w sytuacji, gdy niezdolność do pracy trwała bez przerwy, co najmniej 30 dni i powstała nie później: 

  • niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego;
  • niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego – w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, bądź innej choroby z objawami ujawniającymi się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby.

Zatem pracownik po ustaniu zatrudnienia ma prawo do zasiłku chorobowego przez okres niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, nie dłużej jednak niż przez 91 dni. Okres zasiłkowy to czas pobierania zasiłku chorobowego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych do jednego okresu zasiłkowego dodaje wszystkie okresy niezdolności do pracy, dzieje się tak nawet w przypadku, kiedy niezdolność była spowodowana różnymi przyczynami. Wyjątkiem jest tutaj niezdolność do pracy przypadająca na okres ciąży lub spowodowana gruźlicą, kiedy prawo do zasiłku chorobowego przysługuje przez maksymalnie 270 dni.

Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje każdej osobie, która objęta jest ubezpieczeniem chorobowym. Dlatego też osoby, które wykonują pracę na podstawie umowy zlecenie mogą liczyć na takie świadczenie, muszą jednak spełnić określone warunki. Jeżeli zleceniobiorca chce przystąpić do ubezpieczenia chorobowego, musi wypełnić pisemny wniosek, a następnie przekazać go zleceniodawcy. Wówczas zleceniodawca ma obowiązek zarejestrować zatrudnionego w ZUS. 

Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego nie mogą zostać zgłoszone osoby: 

  • będące studentami poniżej 26. roku życia (nie zgłasza się ich do ZUS, gdyż są objęte ubezpieczeniami z tytułu nauki);
  • podlegające pod ubezpieczenia społeczne (emerytalne i rentowe) dobrowolnie – do chorobowego można przystąpić jedynie, gdy składki te opłaca się obligatoryjnie.

W sytuacji umowy zlecenia, prawo do zasiłku chorobowego zatrudniony nabywa po upływie 90 dni nieprzerwanego okresu ubezpieczenia. Do tych 90 dni zaliczają się poprzednie okresy ubezpieczeniowe, jeżeli przerwa między nimi nie wynosiła więcej niż 30 dni bądź była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym czy odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

 Zgodnie z przepisem art. 8 przedmiotowej ustawy zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 – nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – nie dłużej niż przez 270 dni. Za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni. Nie dotyczy to niezdolności do pracy, o której mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2, oraz spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży.

Jaka jest wysokość zasiłku chorobowego? Generalnie miesięczny zasiłek chorobowy, wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast  miesięczny zasiłek chorobowy wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku, jeżeli niezdolność do pracy lub niemożność wykonywania pracy,

przypada w okresie ciąży lub powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów, a także gdy powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

Zasiłek chorobowy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.

Zasiłek chorobowy nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagradzaniu zachowuje prawo do wynagrodzenia. Okresy te wlicza się do okresu zasiłkowego.

Zasadne jest aby wskazać, iż zasiłek chorobowy nie przysługuje również za okresy niezdolności do pracy przypadającej w czasie:

  1. urlopu bezpłatnego;
  2. urlopu wychowawczego;
  3. tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
  4. usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
  5. urlopu opiekuńczego,

r.pr. Magdalena Piech

Upadłość konsumencka

Ulotka informacyjna – kliknij, aby powiększyć

ALIMENTY OD DZIECKA NA RZECZ RODZICA

Artykuł

Powszechnie wiadomo, iż alimenty należą się od rodziców na rzecz dzieci. Polskie przepisy dopuszczają także uzyskanie od dorosłych dzieci alimentów na rzecz ich rodziców, którzy wcześniej alimentowali swoje dzieci.

Należy zaznaczyć, iż obowiązek alimentacyjny, zgodnie z przepisami ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem, jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych – obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi, lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Powstanie obowiązku alimentacyjnego wobec rodziców lub jednego z nich uzależnione jest od ich stanu zdrowia i sytuacji materialno-finansowej, natomiast dzieci muszą mieć możliwości zarobkowe, aby ten obowiązek spełnić. Jak już wyżej wspomniano, zobowiązania alimentacyjne wiążą krewnych w linii prostej, a także rodzeństwo. 

Zasadne jest aby wskazać, iż obowiązek wspierania rodziców jest obowiązkiem istniejącym z mocy prawa, niezależnie od tego, czy został potwierdzony orzeczeniem sądu. Rodzice i dzieci są zobowiązani do wzajemnego szacunku i wspierania się. Kwestie te reguluje przepis art. 87 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Natomiast przepis art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje, iż obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby, także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Natomiast zgodnie z przepisem art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż zgodnie z orzecznictwem niedostatek występuje wtedy, gdy uprawniony nie może w pełni własnymi siłami, z własnych środków, zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb. Potrzeby te to potrzeby tak materialne jak i niematerialne, przy czym potrzeby każdego człowieka kształtują się inaczej. Obydwa te rodzaje potrzeb są ze sobą sprzężone i tylko ich łączne zaspokojenie zapewnia godziwą egzystencję. W takim kontekście można mówić o zaspokojeniu potrzeb usprawiedliwionych, które każdy uprawniony powinien mieć zapewnione. Są one uzależnione od indywidualnych cech uprawnionego, tj. od wieku, stanu zdrowia, zawodu, pozycji społecznej i dotychczasowej stopy życiowej (Wyrok Sądu Najwyższego  z dnia 25 listopada 2021 r.  II USKP 89/21).

Zatem obowiązek alimentacyjny dzieci względem rodziców sprowadza się wyłącznie do sytuacji, gdy rodzice znajdują się w niedostatku, natomiast dzieci same są już niezależne, ustabilizowane finansowo, a ich sytuacja materialna jest zdecydowanie korzystniejsza niż rodziców. W ustawie nie występuje definicja niedostatku. Jest to pojęcie niesprecyzowane, którego znaczenie w kontekście alimentów na rodziców zostało ustalone na podstawie orzecznictwa. Niedostatek rodziców może wystąpić w sytuacji, gdy otrzymują oni świadczenia emerytalne albo rentowe w niewielkiej wysokości i nie są w stanie pokryć kosztów zakupu niezbędnego wyżywienia, leków czy opłacenia rachunków. Niedostatek może wynikać ze złego stanu zdrowia rodziców, do którego nie doprowadzili samodzielnie, np. popadając w uzależnienie od alkoholu i odmawiając leczenia. Wypada podkreślić, iż obowiązek alimentacyjny nie powstanie wobec rodziców, którzy pozostają w niedostatku z własnej winy, czyli np. nie podejmują pracy, pomimo zdolności do jej podjęcia, lekkomyślnie rezygnują z pracy, czy nie ubiegają się o świadczenia emerytalne bądź rentowe, pomimo zaistnienia przesłanek do ich przyznania. 

Alimenty na rzecz rodziców ustalane są podczas postepowania sądowego indywidulanie. Ich wysokość jest uzależniona od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (rodzica) oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (dziecka). Zawsze powinna być w takiej sprawie zbadana sytuacja konkretnego uposażonego – rodzica, jego stopy życiowej, stanu zdrowia, wykształcenie i możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Ponadto sąd bada sytuację finansową zobowiązanego – dziecka. Na podstawie tych danych podejmuje ostateczną decyzję. Istotne jest , iż obowiązek alimentacyjny nie zawsze musi przybierać formę świadczenia pieniężnego. Osobiste starania dziecka w uczestniczeniu w kosztach utrzymania rodzica mogą być wykonywane poprzez oferowanie pomocy materialnej, takiej jak dostarczanie: żywności, ubrań, leków czy opału.

Bardzo ważne jest, iż sąd może oddalić powództwo o zasądzenie alimentów od dziecka na podstawie art. 5 kodeksu cywilnego, co może mieć miejsce na przykład w sytuacji, gdy z roszczeniem alimentacyjnym wobec dziecka występuje rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej lub rodzic, który dziecko porzucił lub też dopuścił się innych budzących dezaprobatę czynów przeciwko dziecku, czy rodzinie.

Należy także poinformować, iż istnieje możliwości uchylenia się od płacenia świadczeń alimentacyjnych. W tym przypadku jednak również muszą wystąpić uzasadnione przesłanki. W celu uchylenia się od płacenia alimentów na rzecz rodzica, dziecko może starać się wykazać, że rodzic ma możliwość podjęcia pracy lub ma majątek, którego wysokość wystarczy mu do pokrycia miesięcznych kosztów utrzymania się. Dodatkowo w takiej sytuacji dziecko powinno wykazać, iż samo znajduje się w trudnej sytuacji materialnej i jego miesięczne zarobki i osobiste wydatki, nie są wystarczające do dodatkowego wsparcia finansowego rodzica.

r.pr. Magdalena Piech

Umowy cywilnoprawne

Ulotka informacyjna – kliknij, aby powiększyć

Biuletyn informacji prawnej

  1. Co zyskamy, gdy złożymy wniosek o świadczenie 500 plus do końca kwietnia 2023 r.?

Powszechnie wiadomo, iż świadczenie 500 plus, przyznawane jest na podstawie wniosku. Należy taki wniosek złożyć w odpowiednim czasie do ZUS-u. Oznacza to, że świadczenie to nie jest przyznawane automatycznie. Cykl wypłaty przedmiotowego świadczenia na podstawie jednej decyzji trwa cały rok. Zaczyna się 1 czerwca i trwa do 31 maja roku następnego. Zatem nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Coroczny nabór nowych wniosków rozpoczyna się z dniem 1 lutego danego roku i trwa właściwie cały rok. Jednak przekroczenie określonych terminów może skończyć się brakiem świadczenia za kilka miesięcy. Złożenie wniosku o świadczenie 500 plus do końca kwietnia 2023 r. gwarantuje zachowanie zarówno ciągłości wypłaty świadczenia, czyli każdego miesiąca w roku, a także przyznanie go bez pominięcia któregokolwiek miesiąca. 

W sytuacji złożenia wniosku po 31 maja 2023 r., ZUS przyzna prawo do świadczenia od miesiąca, w którym został on złożony do końca okresu świadczeniowego.

Jeśli złożymy wniosek:

  • do 30 kwietnia 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 30 czerwca 2023 r.,
  • od 1 do 31 maja 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 31 lipca 2023 r.,
  • od 1 do 30 czerwca 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 31 sierpnia 2023 r.,
  • od 1 do 31 lipca 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 30 września 2023 r.,
  • od 1 do 31 sierpnia 2023 r. – ZUS wypłaci świadczenie do 31 października 2023 r.
  1. Jakie uprawnienia i świadczenia przysługują rodzicom przy urodzeniu bliźniąt?

Urlop macierzyński, czyli płatna przerwa w pracy spowodowana urodzeniem dziecka, przysługuje każdej kobiecie zatrudnionej na umowę o pracę lub zatrudnionej na umowę-zlecenie / o dzieło i odprowadzającej samodzielnie składki zdrowotne. Aktualnie wymiar urlopu macierzyńskiego wynosi 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie. Natomiast w sytuacji, gdy  kobieta urodzi bliźnięta, to czas urlopu macierzyńskiego jest dłuższy i wynosi 31 tygodni, a trojaczki 33 tygodnie. W przypadku bliźniąt odpowiednio wydłuża się też czas urlopu rodzicielskiego, który w przypadku porodów mnogich wynosi do 34 tygodni Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Stanowi o tym art. 188 Kodeksu pracy. Co istotne, wymiar tego zwolnienia nie jest uzależniony od ilość dzieci.

Jeżeli sprawujemy opiekę nad chorym dzieckiem w wieku do 14 lat, przysługuje nam zasiłek opiekuńczy. Podobnie jest w przypadku opieki nad zdrowym dzieckiem w wieku do 8 lat z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka czy przedszkola. W takich sytuacjach zasiłek opiekuńczy przysługuje maksymalnie za 60 dni w roku kalendarzowym. Czyli wymiar tego zasiłku nie zależy od ilości dzieci. Świadczenie „becikowe” jest jednym ze świadczeń rodzinnych, które przysługuje w przypadku urodzenia się żywego dziecka. Wsparcie w wysokości 1000 zł na dziecko może otrzymać rodzic, który spełnia kryterium dochodowe. Dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie może przekraczać kwoty 1922 zł. W sytuacji porodu bliźniąt „becikowe” przysługuje na każde dziecko. Łącznie na bliźnięta można zatem uzyskać 2000 zł. Natomiast w sytuacji gdy matka dzieci-bliźniąt otrzymuje świadczenie rodzicielskie tzw. „Kosiniakowe” ( otrzymują je głównie osoby bezrobotnych, studenci, rolnicy) ,to wypłacane jest w wysokości 1000 zł miesięcznie, niezależnie od ilości dzieci. Świadczenie wychowawcze, czyli „500 plus” obecnie jest przyznawane na każde dziecko do ukończenia 18. roku życia, bez względu na dochód. Wniosek o świadczenie składa się na dany okres, tylko elektronicznie.

  1. W jakiej wysokości wypłacany jest zasiłek rodzinny w 2023 r.

Należy wyjaśnić, iż zasiłek rodzinny to rodzaj pomocy finansowej dla rodziny, której podstawowym warunkiem wypłaty jest kryterium dochodowe. W 2023 roku wynosi ono:

  • 674 zł miesięcznie na członka rodziny
  • 774 zł miesięcznie na członka rodziny, jeśli jeden z nich jest osobą z niepełnosprawnością.

W sytuacji gdy nastąpi „przekroczenie” powyższych progów finansowych to stosowana jest zasada „złotówka za złotówkę”. Dzięki takiej zasadzie przekroczenie kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń rodzinnych, nie oznacza automatycznej utraty tych świadczeń. Mechanizm  „złotówka za złotówkę” oznacza, że zasiłek rodzinny wraz z dodatkami jest przyznawany nawet po przekroczeniu kryterium dochodowego. Jednocześnie kwota zasiłku rodzinnego jest pomniejszana o kwotę przekroczenia tzn. jeżeli wnioskodawca przekroczy kryterium dochodowe o 1 zł, to dostanie zasiłek rodzinny pomniejszony o kwotę przekroczenia, czyli 1 zł

Miesięczna wysokość zasiłku rodzinnego w 2023:

  • 95 zł na dziecko do ukończenia 5 roku życia;
  • 124 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
  • 135 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatkowo należy wskazać, iż do zasiłku rodzinnego w 2023 można uzyskać dodatkowe świadczenia pieniężne:

  • 1 000 zł urodzenia dziecka (jednorazowe świadczenie),
  • 400 zł miesięcznie za opiekę nad dzieckiem w okresie urlopu wychowawczego,
  • 95 zł za wychowywanie dziecka w rodzinie wieloletniej,
  • 100 zł na każde dziecko przy rozpoczęciu roku szkolnego,
  • 113 zł miesięcznie na dziecko, które uczy się i mieszka poza miejscem zamieszkania,
  • 69 zł miesięcznie na dziecko uczące się poza miejscem zamieszkania na dojazd do szkoły,
  • 193 zł miesięcznie dla rodzica samotnie wychowującego dziecko – łączne świadczenie z tego tytułu na wszystkie dzieci nie może wynieść więcej niż 386 zł,
  • 273 zł miesięcznie dla rodzica samotnie wychowującego dziecko z niepełnosprawnością – łączne świadczenie z tego tytułu na wszystkie dzieci nie może być jednak wyższe niż 546 zł,
  • 90 zł miesięcznie na kształcenie i rehabilitację dziecka z niepełnosprawnością do ukończenia przez nie 5. roku życia
  • 110 zł miesięcznie na kształcenie i rehabilitację dziecka z niepełnosprawnością pomiędzy 5 a 24 rokiem życia.

Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, który trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego.

r.pr. Magdalena Piech